AIS posities op de kaart

Door middel van een AIS is het mogelijk om live alle schepen om je heen te zien. Ook zonder een AIS ontvanger is het mogelijk om andere AIS schepen te zien door middel van de Vaarkaart Nederland app. In dit artikel leggen we uit hoe dit werkt.
23 november 2022

Automatic Identification System (AIS), is een locatiesysteem gebaseerd op transponder-technologie waarmee de veiligheid van scheepvaart op zeeën en het binnenwater verhoogd wordt. AIS-transponders zenden automatisch op regelmatige tussenpozen via een VHF-zender die in de transponder is ingebouwd informatie uit, zoals positie, snelheid en op de reis betrekking hebbende scheepsgegevens. Met een AIS ontvanger kan je deze gegevens vervolgens ontvangen en decoderen, zodat je een duidelijk beeld krijgt van de schepen in je buurt.

Een volledig AIS systeem is aardig prijzig en tevens heb je het basiscertificaat marifonie nodig om je eigen positie te mogen uitzenden. Gelukkig zijn er alternatieven waardoor je ook zonder AIS ontvanger schepen in je buurt kan zien.

AISHub

De AIS locaties van schepen in de Vaarkaart Nederland app komen van AISHub. Dit is een netwerk van vrijwilligers welke, door middel van stations op de kant, AIS signalen opvangen en doorsturen naar AISHub. Alle deelnemers mogen dan ook gebruik maken van de data van de andere deelnemers. Deze data wordt vervolgens gebruikt in de Vaarkaart Nederland app om de schepen te visualiseren.

Zo heeft Vaarkaart Nederland ook een eigen station en ontvangt schepen in de regio Zwolle-Zwartsluis-Kampen-Elburg. In een komend blog zal ik wat verder ingaan op de techniek.

Vaarkaart Nederland

Binnen de Vaarkaart Nederland App worden de schepen weergegeven als gekleurde pijltjes (schip is onderweg) of als bolletjes (schip ligt op dat moment stil). Bij voldoende inzoomen wordt de naam van het schip zichtbaar en wanneer u op het schip tikt, ziet u de details van het schip.

Aan de hand van de kleur kunt u het soort schip herkennen: Vrachtschip (geel), passagiersschip (groen), (zeil)jacht (paars), vissersboot (licht blauw), SAR/Militair (rood), overig (donker blauw) en onbekend (grijs).

Een voorbeeld van het IJ, met het vrachtschip de Koophandel welke onderweg is en in de haven zie je verschillende stilliggende schepen

Punten van aandacht

  • AIS is enkel verplicht voor beroepsvaart. Alhoewel er inmiddels ook een aandeel pleziervaart AIS heeft, vaart het grootste deel nog zonder AIS en is dus niet zichtbaar in de app.

  • Omdat het opvangen van de AIS berichten afhankelijk is van vrijwillige stations op de kant, is er helaas geen volledige dekking van Nederland. Vooral het Oosten een Noorden van Nederland zijn nog enkele 'blinde vlekken'.

  • De AIS posities in de Vaarkaart Nederland app hebben een interval van ongeveer 1 minuut. Hierdoor kan de positie op de kaart iets achterlopen met de actuele situatie.

Over de auteur
Jeroen Veldhuis
Jeroen is sinds 2013 initiatiefnemer van Vaarkaart Nederland. Oorspronkelijk als hobby project, maar dat is inmiddels aardig uit de hand gelopen. Favoriete vaargebied: Overijssel en Friesland, maar vaart eigenlijk te weinig. Overdag werkzaam als programmeur bij een energie bedrijf.